Konwencja wyznacza zakres zadań dla każdej osoby wspierającej osobę z niepełnosprawnością intelektualną. Bez względu na formę wsparcia, jej czas trwania, możliwości finansowe, a także potencjał i trudności konkretnej osoby z niepełnosprawnością intelektualną, wsparcie musi opierać się na konwencyjnych zasadach równości, poszanowania przyrodzonej godności, autonomii osoby, w tym swobody dokonywania wyborów, a także poszanowania jej niezależności.
Art. 19 Konwencji określa komponenty niezależnego życia osoby z niepełnosprawnością:
- Prawo do życia w społeczeństwie.
- Prawo do dokonywania wyborów na równi z innymi.
- Prawo do wyboru miejsca zamieszkania i podjęcia decyzji co do tego, gdzie i z kim będzie mieszkać.
- Dostęp do szerokiego zakresu usług świadczonych w domu, w miejscu zamieszkania i innych usług wsparcia świadczonych w społeczności lokalnej.
- Dostęp do pomocy osobistej niezbędnej do życia w społeczności i włączenia społecznego, która także pozwoli na zapobieganie izolacji i segregacji społecznej.
- Dostępność świadczonych w społeczności lokalnej usług i urządzeń dla ogółu ludności również dla osób z niepełnosprawnościami.
Wsparcie − dla kogo i po co?
Należy przyjąć, że wsparcie, zgodnie z postanowieniami Konwencji oznacza:
| W | Y | B | Ó | R | |||||||||||||||
| D | O | S | T | Ę | P | ||||||||||||||
| P | R | A | W | A | |||||||||||||||
| N | I | E | Z | A | L | E | Ż | N | O | Ś | Ć | ||||||||
| R | Ó | W | N | O | Ś | Ć | |||||||||||||
| D | E | C | Y | D | O | W | A | N | I | E | |||||||||
| A | U | T | O | N | O | M | I | A | |||||||||||
| P | O | S | Z | A | N | O | W | A | N | I | E |
W odniesieniu do osób z niepełnosprawnością intelektualną horyzontalnym celem wsparcia powinno być pełne i skuteczne korzystanie przez osobę z niepełnosprawnością intelektualną z praw człowieka.
Asystent osoby z niepełnosprawnością intelektualną
Obowiązkiem każdego, kto choćby przez chwilę towarzyszył lub uczestniczył w życiu osoby z niepełnosprawnością intelektualną, jest stopniowe poszerzanie granic jej samodzielności i niezależności oraz zwiększenie jej udziału w życiu społecznym, poprzez realizację praw. Co ważne, włączenie w życie społeczne dotyczy każdego aspektu życia, każdej osoby z niepełnosprawnością intelektualną, również tej o dużych trudnościach w funkcjonowaniu. W centrum wszelkich działań osoby wspierającej powinien być człowiek i jego indywidualne, aktualne, rzeczywiste potrzeby.
Monika Zima-Parjaszewska, Kilka uwag o wspieraniu osób z niepełnosprawnością intelektualną, [w:] Asystent osoby z niepełnosprawnością intelektualną. Poradnik metodyczny dla profesjonalistów, red. M.Zima-Parjaszewska, B.E.Abramowska, Warszawa 2017, s. 49-54.